Mərziyit kəndinin nə qədər qədim kənd olduğunu göstərən bir tarixi hadisəni yazıram:
1918-ci ilin yaz fəsli qeybəli adlı bir kişi oğlu ilə Mərziyit yaylağında cüt əkirmiş. Mənə danışdı ki, xış birdən daşa ilişdi və öküzlər xışı cəkə bilmədilər.Xışı geri dartdim ,torpagın altindan böyük bir yonulmuş daş çıxdı.Çox sevindik , fikirləşdik ki, yəqin bu daşın altından qiymətli bir şey çıxacaq. Daş çox böyük olduğu üçün tərpətmək olmazdı, ona görə də meşədən ağac qirib ling düzəltdim. Yer yamac idi, torpağı tulladiq, daşın alt tərəfini qazıb açdıq. Hər iki tərəfdən ağac lingi lingi salıb daşı aşırdıq. Daşın altından ...
Təxminən XV əsrin 80-cı illərində salınan Aldərə (Əldərə) kəndi Mehri rayonundan 12 km məsafədə yerləşir. Bakı-İrəvan dəmir yolunun sağ tərəfində, Araz çayının sol tərəfində yerləşir. Kənd üç tərəfdən dağlarla əhatə olunmuşdur. Öz mənbəyini yaylaqlı dağlardan alan Aldərə çayı kəndi iki hissəyə bölür və tələsmədən, burula-burula Araza qovuşur, Çayın hər iki tərəfində geniş həyət sahələrində tikilmiş ikimərtəbəli şiferli evlər kəndə xüsusi gözəllik verir. Çayın sol və sağ tərəflərində salınmış meyvə bağları onu Araz çayına qədər müşayiət edir. Bu bağlarda nələr yoxdur. Yetişdirilən müxtəlif uzum növlərindən Arna-qırna (Haraqırna), Ağ Aldərə (Ağ üzüm), Qara Aldərə (Qara üzüm), Keçi məməsi, Ayı məməsi, Ayıboğan, Şireyi və s. üzüm sortlarını yığmaqla qurtarmazdı. Münbit torpaqlarda salınmış müxtəlif şaftalı və qırmızıyanaq ərik sortlarının ətini adam uzaqdan hiss edirdi. Bağlarda qızaran bal kimi şirin narlar, sapsarı heyva sortları, bir-birindən hündür qoz ağacları adamı heyran edir. Hələ ikimərtəbəli yaraşıqlı evlərin həyətyanı sahələrində bir-birinə göz vuran, şirinliyi ilə öyünən...
